Category Archives: Frans Polynesië

Makemo – Manta dans

Het voorzeil vangt voldoende wind om de 29NM van Zuid naar Noord Fakarava te zeilen. Heerlijk zittend in de kuip zien we motus met enkele huizen en veel kokosnotenbomen. Een boot die niet continu beweegt geeft een betere nachtrust. Het eerste werk is om het wasgoed naar ‘Fakarava Yacht Service’ te brengen. Mobil is gesloten. Om 7h hebben we bij Boulangerie een van de laatste baguetten, die we kunnen delen met Willi. Met geluk kunnen we nog eitjes en bananen schoren. De pizzeria is voor onbepaalde tijd gesloten. Salade,
frietjes en voor sommige steak van ‘Rotoava Grill’ met zonsondergang is een uitstekend
alternatief.
Na een enkele dagen zijn de 10 geankerde zeilboten in aantal verdubbeld.

 

Dinsdag 10 januari 2023; vertrek 8h30 – woensdag 11 januari 2023; aankomst 13h
Fakarava – Makemo: 123NM

De weersvoorspelling geven wind onder 10kts uit het NO. Een zeldzame keer dat we onder vol tuig kunnen zeilen. Het Frans Marine schip ‘Bougainville’ verspert de pas. Ze roepen ons op en maken de pas vrij. Vela Dare volgt ons en zien de Sunshine in de pas dansen.
We moeten scherper aan de wind zeilen omdat de stroming ons wegzet. Rondom ons zien we veel squall’s. We passeren 3 atollen en kunnen dan ruimer zeilen. ’s Morgens is het grijs bewolkt. Donkere kleine dolfijnen zwemmen naar de Sunshine. Volgens de “Guestimator” zijn we één uur te laat om met slack tij door de pas te varen. We zien een dinghy liggen, van vissers denken we. Dan zal het voor ons ook wel gaan. In de pas merken we dat we 2kts
tegenstroom hebben en dat dinghy van golfsurfers is. In het atol zijn er heel veel bommies. Om deze koraalhoofden te mijden heeft Fons van alle beschikbare kaarten een vaarroute uitgezet. Met de verrekijker ziet hij de lichtere plekken. Bij motu Punaruka tussen de bommies zijn drijvers nodig aan de ankerketting. We rusten en vergeten het overvloedig hemelwater op te vangen. Heel alert voor de bommies varen we vrijdag 17NM verder. De ankergrond achter de pier is niet ideaal en alleen beschermt voor lichte N en O wind.
Pouheva is een groot dorp volgens Tuamotus standaard. De hoofdstraten zijn met gekleurde cementbalustrades afgeboord. Een driewieler is hier een ideaal vervoersmiddel.
De zoet geurende bloemen frangipani zijn er in vele kleurenvariatie.
We voelen ons welkom. De inwoners geven ons druiven, citroentjes en aubergines. Magali koopt enkel minuscuul gegraveerde parels. De supermarkt is nog goed bevoorraad. Er staan grote winkelkarren vol met eitjes. We doen ons te goed aan ajuinen, salade, tomaten, wortelen en een grote witte kool.
Tussen de pas en de vuurtoren zijn er hoge rollende surfgolven.
Enkele pilootvissen en honderden eenhoornvissen zwemmen onder de romp van de Sunshine.
Maandag, na een super smoslunch, varen we 11NM verder naar het meest oostelijk punt. Vela Dare is geankerd op een grote zandvlakte in 2m diepte. Dat is te ondiep voor de Sunshine.  Ons anker graaf zich diep in een zandspot op 6m en is bestand tegen de harde NO wind wat ons een veilig gevoel geeft. In de cabine tussen de palmbomen wonen Gabriël en Lorenza, haar nonkel Hubert helpt hen met Kopra. Ofwel zijn ze bezig met hun noeste arbeid ofwel zijn ze dronken van hun zelfgemaakt bier. Met een mooi uitzicht knip ik de mannen hun haardos. Lorenza schuift ongeduldig aan. Voorzichtig kam ik de verwarde haren en aangemoedigd door de omstaanders knip ik de haarpuntjes. Dat is niet voldoende voor haar. Ze neemt de kam en begint wild te kammen. Ik denk ‘dat overleeft die dunne kam niet’. Lorenza wil dat ik haar haar tot op haar schouders recht afknip en dat ze de afgeknipte haren wil. Ze geniet van de aandacht die ze krijgt.
Van de genua is het stiksel van de UV bescherming een heel stuk losgekomen. Willi geeft het startschot om de genua naar beneden te halen. Onder een klapperend shelter is Fons dagen bezig  om het met de stik te repareren. Te veel naalden sneuvelen.

Manta’s
Fons wil eerst niet geloven dat het manta’s zijn. Met een koffiesmaak in mijn mond neem ik de snorkel en zwem naar ze toe. Een eerste kennismaking. Mijn ogen prikken. Zeewater en koffie is niet lekker. Het is een unieke gelegenheid en zet door. Een vleugel van een manta raakt me bijna. Ik kan achter hun grote mond een nog grotere holte zien. Op hun witte onderkant hebben ze grote kieuwen en zwarte vlekken. Hun ronde bollende ogen zijn ver uit elkaar boven mondflappen. Vijf manta’s omringen me. Ik laat me drijven en ze zweven naar me toe, wijken uit naar links of rechts of duiken onder me door. De volgende dag deel ik het bezoek van 3 manta’s met Magali. Met mijn vinnen aan geraak ik verder van de Sunshine. Elke dag hopen we dat de manta’s ons terug komen bezoeken zodat we foto’s kunnen nemen.

Peddelbord
De tandem, Magali en Rita, zittend op een peddelbord werkt wel. Zo kortbij het water kan je het koraal en de visjes zien. Het strand, de kokospalmbomen en de horizon hebben een heel ander perspectief. Een ervaring van de onmetelijke ruimte. Zondag peddelt Willi mee, voorbij ‘sable rose’ naar het ZW punt.
Het is nieuwe maan, en het water is extra laag. We moeten het peddelbord meer dragen dan ons lief is.
Op het plateau zwemmen nieuwsgierige zwartpunt haaien en kleine witte morenen. We verkoelen ons in het heldere turkoois water en hopen dat het water meer gestegen is om terug te peddelen. Dat is niet het geval. Het is in elk geval een goede fysieke oefening.
De manta roggen zijn terug gekomen en Magali heeft een foto kunnen schieten.

Nieuwjaarsduik met haaien

Woensdag 28 december 2022; vertrek 7h30 – aankomst 16h30
Toau – Fakarava Rotoava: 31 NM

Vanuit hun dinghy vertellen Magali en Willi hun avontuurlijke vangst van kokosnootkrabben.
We zijn extra voorzichtig om door de pas te varen. We doen een rondje te veel. Scherp aan de wind zijn er 2 racks nodig om de grote noordelijke pas van Fakarava te bereiken. Het hoofddorp Rotoava ligt 5 NM verder.
In de Tuamotus zijn verse goederen schaars en zeker nu met de jaarwisseling. Een vrouw heeft de laatste salade in haar handen en ze twijfel. Ze kijkt naar mij en vraagt of ik hem wil hebben. Ik twijfel niet. Fons is groot genoeg om uit de bovenste bak enkele worteltjes zonder rotte plekken uit te kiezen. De voorlaatste paksoi verdwijnt in onze winkelmandje. In de namiddag zijn de kartons met 30 eitjes verdwenen. De bediende is zo goed om ons toch nog 12 eitjes te geven.
Vrijdag gaan we vroeg naar de Boulangerie om stokbrood en bloem te kopen. Met de oostenwind zeilen we tussen de rode en groene marken naar Fakarava zuid. “Is the mooring Oké?” roep ik naar een boot. “Yes, yes we have checked them” antwoorden Ierse jongeren. De wind keert naar het Nooroosten en maakt deze plaats choppy. Door wind- en stromingsgolven is het dinghyvaren van en naar het dorp tricky.
Tetamanu Village is een aangenaam dorpje met veel bloemen en zonnepanelen. Er staan restanten van het oudste dorp van de Tuamotus. De plaatselijke bevolking wonen in opgeruimde huisjes en toeristen in chalets boven het water. Hierin zwemmen zwartpunthaaien en napoleonvissen rustig rond.
Yannick, de duikmaster, legt ons op een maquette uit dat we 3 muren van haaien zullen zien. In de weelderig koraaltuin huizen kleurrijke visjes. Het is imposant om zo’n grote groepen grijze haaien met een enkel witpunthaai in het blauw relax te zien rondzwemmen. Yannick maakt met dood koraal op een kleine zandvlak het getal 23. De tekeningen op, en de ronddraaiende ogen van de grote Napoleonvissen zijn duidelijk te zien. Met de tweede duik komen twee adelaarsroggen ons gracieus tegemoet. We wisselen de duiken af met snorkelen. We drijven met de stroming mee en zien de wonderlijke onderwaterwereld onder ons voorbij schuiven.
De derde duik doen we samen met 2 zussen en hun echtgenoten. Deze keer starten we buiten de pas. Mijn oren fluiten me terug als ik te snel te diep wil gaan, ik blijf even in de bubbels van de andere hangen. Op 30m diepte is het koraal roosvorming. De bladen zijn groot omdat het licht op deze diepte schaarser is. Ze zijn minder onderhevig aan de koraalverbleking. Ik heb de indruk dat een slapende haai naar mij loert. Bij de veiligheidstrap op 3m diepte hou ik me vast aan een stuk dood koraal. Een visje komt rond mijn vinger zwemmen, een groter met kleurrijke tekening blijft ook in de buurt.

Bij de lunch vernemen we weer iets over de documentaire “700 REQUINS DANS LA NUIT” gemaakt door “Arte” in Fakarava zuid. Als ik de YouTube versie “Sharks in the night“gezien had, voor ik hier ging duiken, zou ik het niet meer durven. Het laat me wel beseffen dat dit een uniek duikstek is.
De bubbels boven water delen we met Jean-Lou, een Franse solozeiler.

We wensen jullie een sprankelend nieuw jaar

Ark van Morton – Kopra van Wallis

Zaterdag 10 december 2022; vertrek 5h45 – maandag 12 december 2022; aankomst 8h20
Tikehau – Toau:  195NM

In de pas zien we de zon zakken in de zee. Met de zon staan we op en maken ons vrij van de meerboei. Volgens de weervoorspellingen zou de wind naar het noorden draaien. Met deze wind zouden we eerst richting het oosten daarna zuid zeilen om zo Makemo te bereiken.
Opkruisend in de vlakke oceaan passeren we het atol Tikehau. In plaats van noordenwind krijgen we verschillende squall’s te verduren. De windsnelheiden kunnen van 10kts tot 30kts oplopen. We moeten voortdurend alert zijn om de zeilvoering aan te passen. Kort bij het grootste atol Rangarioa komen dolfijnen naast de Sunshine. In het donker varen we voorbij de pas en kunnen we 4G signaal ontvangen. Er komen te weinig opklaringen om ons moed te geven naar het verdere Makemo te zeilen en zetten koers naar Toau. Alleen op het groot zeil hebben we voldoende snelheid op bij daglicht bij de pas te zijn.  De staande golven maken de pas spannend. Om in je broek doen, zo spannend. Het lijkt of een bergen water achter de Sunshine verschijnen. Voor eentje is ze niet snel genoeg en deze breekt in de kuip, wij hebben een natte broek. We volgen het kanaal naar de NW ankerplaats. Hier liggen zoveel bommies dat het moeilijk is om een zandvlakte te vinden om het anker te droppen. De gevonden drijvers beschermen het koraal en de ankerketting. Morton woont onder een groot afdak. Bij de grote tafel zitten een grijze kater en een roze poes. Erachter is moestuintje. Morton wijst me welke plantjes kurkuma en gember zijn.
De batterijen van de zonnepanelen zijn met een zuiderstorm net niet ondergelopen. Een kip zit in de schaduw van de zonnepanelen te broeden. De vele andere kippen leveren per dag 50 tot 60 eitjes. Een zeug met zwarte biggen en eentje gespikkeld knorren in de schaduw, varkensbeer zit een hok apart. Een geitengezin leeft binnen een hogere afspanning.  “Allez à la maison” verheft Morton zijn stem als ze uitgebroken zijn. Wonderwel ze luisteren. “ook de varkens doen dat” zegt hij.
Van bijenkorven wordt de donkere vloeibare honing geslingerd.  Zeilers zoals de Italiaan Max helpen hem met zijn activiteiten. “Paradijs is hier van ‘s morgens tot 17h, daarna nemen de muggen en de nono’s het over” zegt Morton. Slapen doet hij aan de oceaankant waar er altijd wind is.
Murphy aan boord!

  • water in de bilge, het drukvat van de zoetwaterpomp is stuk
  • mijn PC heeft de geest gegeven
  • wifi antenne weigert dienst
  • WordPress verstuurt geen update e-mails meer
  • het nachtelijk batterij alarm lost zich vanzelf op
  • kerstlampjes branden niet meer
  • muffe geur komt van een lek bierblikje in de bilge

Zaterdag 17 december 2022 varen we 10NM naar het zuiden. Wili en Magali geven ons het touw van de meerboei aan. Ze introduceren ons bij Wallis. Zijn broer James en neef helpen hem met de kopra. Kokosnoten worden verzameld en de buitenste schil verwijderd. De noten worden gekraakt om te drogen. We zien de hoop jutten zaken met kopra (gedroogde kokos) groeien. Wallis is om iedereen bezorgt. Hij geeft ons de kokosnoten, goed om te raspen voor kokosmelk te maken. Andere voor kokosraps voor cake. Aan het geluid hoe de kokosnoot valt hoort hij of deze goed is om te drinken.
We slijten onze dagen met het stoken van de oven voor het maken van kokosmelkbrood en kokosraspcake. Het liefst van al speel ik met de kinderen in het heldere water.
Mannen buigen zich over een waterpomp, James draait geduldig schroeven los. Na heel wat bricoleren hebben ze een werkende pomp.
Op deze bijna verlaten motu is er geen internet. Een WhatsApp krijgen of versturen kan dagen duren. We dachten dat andere zeilers niet naar hier zouden komen om de kerst dagen door te brengen. Mis. De overvloed van de grote catamarans en zeilboten met pubers aan boord, is in contrast met het eenvoudig leven van hier.
Met de familie wandelen we naar de oceaankant van de motu. Op de rand heeft Leonel een hut gebouwd. ‘Leomart club’ staat er op. Voor mij is het een Tuamotus kerststal en -boom.
Met goede ogen en helder weer is Fakarava te zien. Wallis, zijn broer en neef kijken over het plateau heen en besluiten dat nu het juiste moment is. De broer en neef zetten verder een net uit. Onder begeleiding van Wallis drijven wij de vis naar het net. Veel, heel veel kleurrijke papegaaivissen worden uit het net geplukt. Ze spartelen In de bak op Wallis zijn rug. Kundig wordt de vis gefileerd.
De 3 grote vispizza’s verdwijnen groten deels in de monden van de kinderen. Wij eten visbeignets met rijst en lekkere honingsaus van Wallis. Ukelele spelen is een mooie afsluiting van de feestmaaltijd.
We zijn trost op onze kokoskerstcake.

Laat ons in stille eenvoud

In harmonie leven

Met onszelf en onze omgeving

Een warme omhelzing